Vì sao kháng sinh ngày càng mất tác dụng với bệnh phân trắng?
Khi tôm mắc bệnh phân trắng, người nuôi tôm thường nghĩ ngay đến áp dụng kháng sinh để cứu cánh đàn tôm.Tuy nhiên, điều trị phân trắng bằng kháng sinh thường không có hiệu quả bởi vì:
Vi khuẩn kháng kháng sinh: đây là hệ quả của tình trạng sử dụng kháng sinh không đúng cách hoặc quá lạm dụng theo thói quen dùng kháng sinh của người nuôi. Khi vi khuẩn trở nên kháng thuốc, các loại kháng sinh thông thường sẽ không còn tác dụng, làm giảm hiệu quả trong việc kiểm soát bệnh dịch và khiến người nuôi khó khăn hơn trong việc xử lý các vấn đề về bệnh do Vi khuẩn trên tôm.
Thất thoát kháng sinh: Kháng sinh dễ bị phân hủy hoặc giảm tác dụng khi tiếp xúc với muối khoáng trong nước biển. Ngoài ra, kháng sinh khi được tẩm vào thức ăn sẽ không phân tán đều, tôm có thể không hấp thụ đủ liều lượng cần thiết để có hiệu quả điều trị. Điều này làm giảm hiệu quả của kháng sinh khi được trộn trong thức ăn.
Dịch bệnh bùng phát nhanh: Bệnh trên tôm thường diễn biến nhanh do hệ miễn dịch yếu, khiến tôm dễ bị tấn công bởi mầm bệnh. Môi trường nuôi khép kín và mật độ tôm cao tạo điều kiện cho mầm bệnh lây lan nhanh chóng. Ngoài ra sự nhạy cảm của tôm với các biến đổi môi trường cũng góp phần làm cho bệnh bùng phát và lan rộng trong thời gian ngắn. Điều này khiến cho việc sử dụng kháng sinh chỉ giải quyết được phần ngọn của vấn đề.
Biofilm: Biofilm do vi khuẩn hình thành sẽ tạo ra một lớp màng bảo vệ ngăn chặn sự xâm nhập của kháng sinh. Bên trong biofilm, pH và nồng độ oxy có thể khác so với môi trường bên ngoài, làm giảm hiệu quả của kháng sinh. Vi khuẩn trong biofilm cũng có thể trao đổi gen kháng thuốc & gen độc lực giúp cho chúng gia tăng khả năng kháng kháng sinh và phát triển độc tính gây bệnh.

Cơ chế hình thành biofilm gây bệnh trên tôm
Để giải thích rõ hơn tại sao biofilm lại làm giảm hiệu quả của kháng sinh và cơ chế duy trì sự sống của vi khuẩn trong môi trường khắc nghiệt, hãy cùng xem qua quá trình phát triển của biofilm từ giai đoạn vi khuẩn phân tán đến khi hình thành một lớp màng sinh học phức tạp qua 5 giai đoạn chính:

1/ Giai đoạn bám dính (Attachment): Ở giai đoạn đầu tiên, các tế bào vi khuẩn tự do tiếp cận và bám dính vào bề mặt. Đây là bước khởi đầu quan trọng, cho phép vi khuẩn bắt đầu quá trình hình thành biofilm.
2/ Giai đoạn dính chặt (Irreversible attachment): vi khuẩn bắt đầu dính chặt vào bề mặt bằng cách sử dụng các cấu trúc như pili hoặc fimbriae, đánh dấu sự khởi đầu của việc tạo thành một màng sinh học.
3/ Giai đoạn trưởng thành sơ cấp (Maturation I): Ở giai đoạn này, vi khuẩn bắt đầu nhân lên và tiết ra các chất nền ngoại bào (extracellular polymeric substances – EPS), hình thành nên một lớp màng sinh học mỏng và bắt đầu tạo thành cấu trúc 3D. Các vi khuẩn liên kết với nhau thành các cụm nhỏ.
4/ Giai đoạn trưởng thành thứ cấp (Maturation II): Biofilm tiếp tục phát triển, dày đặc và phức tạp hơn. Cấu trúc 3D của biofilm trở nên rõ ràng hơn, với sự hình thành các kênh nước giúp cung cấp dưỡng chất và loại bỏ chất thải cho các tế bào vi khuẩn bên trong màng sinh học.
5/ Giai đoạn phân tán (Dispersion): Khi biofilm đã phát triển đầy đủ, một số vi khuẩn sẽ tách ra khỏi cấu trúc biofilm và trở lại trạng thái tự do. Điều này giúp vi khuẩn lan truyền sang các bề mặt mới, bắt đầu chu kỳ hình thành biofilm mới.
Trong biofilm, vi khuẩn có thể trao đổi gen độc lực qua nhiều cơ chế, làm gia tăng khả năng gây bệnh. Chúng thường thực hiện việc này bằng cách trao đổi plasmid chứa các gen độc lực qua tiếp xúc trực tiếp hoặc sử dụng pili. Việc trao đổi gene còn có thể diễn ra qua các phương pháp như biến nạp, truyền nhiễm, và tiếp xúc trực tiếp. Vi khuẩn mang độc lực tách ra từ giai đoạn phân tán mang “sức mạnh” vượt trội hơn so với những gen độc lực ban đầu.
Kiểm soát màng sinh học bằng thảo dược tự nhiên
Trong bối cảnh kháng kháng sinh ngày càng trở nên nghiêm trọng, Herbena – sản phẩm chiết xuất hoàn toàn từ thảo dược tự nhiên – nổi lên như một giải pháp an toàn và hiệu quả để kiểm soát biofilm trên tôm, đồng thời giảm thiểu việc sử dụng kháng sinh. Herbena hoạt động theo cơ chế tự nhiên, ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây hại mà không gây ra tác dụng phụ. Việc sử dụng Herbena giúp giảm thiểu đáng kể việc lạm dụng kháng sinh và là một bước tiến quan trọng trong việc sản xuất thực phẩm an toàn, đạt giá trị xuất khẩu cao.
Herbena là sự kết hợp hoàn hảo của các loại thảo dược quý với thành phần giàu các hoạt chất tự nhiên như saponin, capsaicin và withanolide, mang đến giải pháp hiệu quả trong việc kiểm soát biofilm trên tôm. Các hoạt chất này hoạt động đồng bộ, vừa phá vỡ cấu trúc biofilm, vừa ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây hại. Đặc biệt, saponin có khả năng xuyên phá màng tế bào vi khuẩn, trong khi capsaicin và withanolide lại có tác dụng kháng viêm mạnh mẽ, giúp ngăn ngừa sự hình thành biofilm trong cơ thể tôm.

Kết quả của hai thử nghiệm đánh giá khả năng kháng khuẩn của chất Herbena đối với ba loại vi khuẩn Vibrio gây bệnh ở tôm là Vibrio parahaemolyticus, Vibrio alginolyticus, Vibrio harveyi bằng cách nuôi cấy các loại vi khuẩn này trong môi trường chứa các nồng độ khác nhau. Kết quả thử nghiệm cung cấp thông tin quan trọng ở liều dùng 5 gram/kg thức ăn, Herbena có khả năng ức chế sự sinh trưởng và hình thành bioflim trong việc phòng trừ bệnh do vi khuẩn Vibrio gây ra ở tôm nuôi.
Có thể bạn quan tâm: HERBENA PHÁ HỦY VÀ ỨC CHẾ VI KHUẨN VIBRIO
Ngoài thực tiễn, Herbena giúp giảm đến 60% khả năng biofilm trên bề mặt ao nuôi tôm chỉ sau 2 tuần sử dụng. Không những thế, sản phẩm này còn giúp tăng trọng lượng tôm lên đến 15% so với nhóm đối chứng. Với thành phần hoàn toàn tự nhiên, Herbena đảm bảo an toàn cho tôm, người nuôi và môi trường.
Mời bà con đón đọc bài viết: Sự thiếu hụt muối khoáng ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng của tôm trong mùa mưa để hiểu về tầm quan trọng của khoáng trong hoạt động chuyển hoá của tôm.
Intertrade hỗ trợ giải pháp nuôi tôm không chỉ trong mùa mưa mà còn giúp bà con tháo gỡ các vấn đề khác trong suốt vụ nuôi. Liên hệ ngay Intertrade để được hỗ trợ tư vấn chăn nuôi thuỷ sản thông qua số Hotline 0888 6465 567 hoặc liên hệ trực tiếp TẠI ĐÂY.
————————————————————–
CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI CUNG ỨNG QUỐC TẾ – INTERTRADE
Địa chỉ: Tòa nhà MIOS 121 Hoàng Hoa Thám, phường 6, quận Bình Thạnh, TP. HCM
Hotline: 088 6465 567
Email: info@intertrade.vn
Website: www.intertrade.vn
Best Quality – Best Prices